Kategoria: Naruszenia prywatności

Opublikowano przez — 3 komentarze

5 sposobów na „konfiskatę rozszerzoną”

Już 27 kwietnia zaczną obowiązywać znowelizowane przepisy Kodeksu karnego dotyczące tzw. konfiskaty rozszerzonej. O co chodzi? O rozwiązania dające możliwość skonfiskowania przez Państwo przedsiębiorstwa osoby, która dokonała przestępstwa, z którego osiągnął korzyść majątkową znacznej wartości. Przepis dotyczy konfiskaty przedsiębiorstwa należącego do osoby fizycznej – samego sprawcy, albo innej osoby (tzw. firmanta, czy też powiernika).

W internecie pojawiły się już pytania, a nawet sugestie jak zabezpieczyć strukturę firmy przed takimi sytuacjami.

Dołączę więc do tych głosów i przedstawię kilka sugestii, które należy rozważyć, jeżeli chcemy zabezpieczyć się przed nieprzewidywalnością polskiego prawa i polskich organów ścigania.

Po pierwsze, zbuduj strukturę holdingową – przepisy o konfiskacie rozszerzonej dotyczą przedsiębiorstwa osoby fizycznej, prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, nie przewidują możliwości konfiskaty udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. To, samo w sobie, może jednak nie okazać się wystarczającym rozwiązaniem, dlatego też…

Po drugie, zbuduj strukturę holdingową, gdzie spółką-matką będzie anonimowa spółka prawa Delaware, fundacja prywatna albo spółka położona typowo offshore.

Po trzecie, powyższe może nie zabezpieczyć Cię w stu procentach. Jeżeli administracja skarbowa i prokuratura się na Ciebie uweźmie, to osiągnie cel „konfiskaty” pośrednio, poprzez zniszczenie przedsiębiorstwa prowadzonego przez spółkę , zgnębienie kontrolami skarbowymi, zarzutami karnymi. Dlatego też wydzielaj obszary ryzyka ze swojej zasadniczej działalności i twórz dla nich odrębne spółki, tak aby w razie problemów, móc uciąć gałąź, nie zaś całe drzewo.

Korzystaj też z instytucji powiernictwa udziałowego, albo trustu, możesz powierzyć w zarząd prawa i obowiązki albo akcje w anonimowej spółce osobie trzeciej, po to abyś był jeszcze mniej uchwytny.

Po piąte, pamiętaj o tym aby zabezpieczać się i gromadzić dokumentację dotyczącą pochodzenia Twojego majątku, a także konsultuj swoje bieżące poczynania z prawnikiem oraz doradcą podatkowym, po to aby minimalizować istniejące ryzyka.

Po szóste zaś, jeżeli jesteś w stanie, rozważ przeniesienie działalności gospodarczej za granicę.

Opublikowano przez — 2 komentarze

Czy polskie firmy znajdą sposób na split payment?

Split payment, czy też płatność rozdzielona, to pomysł nad którym Ministerstwo Finansów pracuje od pewnego czasu. Temat może niekoniecznie ściśle związany z prawem do prywatności, jednak wpisujący się w logikę jaką podążał mój ostatni wpis, dotyczący ograniczenia możliwości stosowania gotówki w transakcjach między przedsiębiorcami. Idąc za klasycznym, prawniczym rozróżnianiem, pojęć narusza on przede wszystkim prawo do własności środków pieniężnych, nie zaś prawo do prywatności… chociaż.

No właśnie.

Czym jest split payment?

Najkrócej mówiąc jest to taki system, który stosowany w rozliczaniu pieniądzem elektronicznym (a więc np. kartami płatniczymi, czy też przelewami w systemie bankowym) sprowadza się do tego, że płacąc kontrahentowi za jakiś towar lub usługę kwotę brutto, pieniądze zostaną przekazane na dwa konta, dla uproszczenia nazwijmy je kontem netto (tam trafia kwota netto) oraz kontem VAT (tam trafia podatek według obowiązującej stawki). Na tym polega więc ów „split”, czyli płatność rozdzielona.

Fundamentalnym założeniem systemu jest to, że podatnik nie ma samodzielnego dostępu do swojego konta VAT i nie może z niego korzystać.

Nie skupiając się na możliwych aspektach technicznych (nie ma sensu się na nich skupiać, bo prace są koncepcyjne), efekt jest taki, że pobór podatku przesuwa się w czasie. Zamiast płacić podatek do 25 dnia kolejnego miesiąca, wraz ze złożeniem deklaracji, podatek pobierany jest natychmiast, co nie oznacza oczywiście, że jeżeli wyjdzie z deklaracji, że podatek jest do zwrotu lub odliczenia, to nie można go odliczać, ale…

… ale ponieważ żyjemy w Polsce, w kraju posiadającym systemowy problem ze zwrotami podatku VAT na poziomie opresyjnej administracji skarbowej, to zaimplementowanie modelu pogłębi zjawisko, które już funkcjonuje w niektórych segmentach rynku – a mianowicie przedsiębiorcy zaczną masowo kredytować Skarb Państwa, który będzie oczywiście robił wszystko aby skala odliczeń czy zwrotów podatku była jak najmniejsza.

W przeciwieństwie do obecnego systemu zniknie też możliwość, z której korzysta wielu przedsiębiorców, którzy niejako kredytują się środkami z faktur w kwotach brutto, co ujemnie wpłynie na płynność finansową wielu przedsiębiorstw.

Podstawowe pytanie, jakie muszą zadać sobie przedsiębiorcy, jest następujące: czy jest sposób na uniknięcie split payment? Może wydawać się ono przedwczesne, ale myśleć trzeba.

Wiele zależy od przyjętego modelu płatności rozdzielonej.

Są co najmniej dwie opcje: manualna (przedsiębiorcy mają obowiązek wskazywania dwóch rachunków, a płacący mają dzielić płatności) oraz automatyczna (podział dokonywany byłby na poziomie banku – inkasenta lub całego systemu rozrachunkowego). Można też rozważać opcję mieszaną.

Nie chcę podpowiadać tutaj dzielnym pracownikom fiskus teamu jaki model wybrać i zaimplementować. Zresztą są mądrzejsi ode mnie, a ja tylko jestem szaraczkiem doradzającym przedsiębiorcom, więc może niekoniecznie moja rada byłaby dobra dla Skarbu Państwa, ale jak dla mnie Drogi Czytelniku bądź Droga Czytelniczko, trzymaj kciuki za opcję automatyczną.

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Centralna Baza Rachunków

Jak słyszę takie nazwy jak Centralna Baza Rachunków to mam taką zabawną fantazję. Nie wiem czy oglądaliście kiedykolwiek bajki z serii „Było sobie życie”? Jako dzieciak byłem namiętnym fanem, a teraz odświeżam pamięć oglądając czasem niektóre odcinki z dzieciakami.

No więc fantazja jest taka:

Siedzi sobie w ośrodku dowodzenia mózgiem jakiś starszy pan, z olbrzymią brodą, patrzy sobie zadowolony na monitory i kontroluje wszystko, wie gdzie są wirusy i bakterie, gdzie skierować leukocyty, gdzie przeciwciała, a gdzie płytki krwi.  Wszystko działa dobrze, do czasu gdy starszy pan wie co się dzieje. Niestety często sobie przysypia, a jego pomagierzy (mali łysi panowie), nie za bardzo wiedzą co robić z takim nawałem danych i po prostu „tematu nie ogarniają”, bywa więc, że posyłają odpowiednie służby nie tam gdzie trzeba, ale tam, gdzie wydaje im się, że trzeba.

No i teraz taki „mózg” będzie gromadził dane o wszelkich rachunkach, choć używanie słowo „rachunek” jest mylące, a Centralna Baza Rachunków mogłaby z powodzeniem nazywać się Centralną Bazą Wszystkiego, będzie bowiem zawierać właśnie wszystko, czyli:

  • rachunki bankowe i prowadzone przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (wszelkie rachunki, nawet techniczne, powiernicze, rachunki lokat, kart kredytowych),
  • rachunki papierów wartościowych i rachunki pieniężne z nimi powiązane,
  • konta IKE i IKZE,
  • umowy ubezpieczenia umożliwiające osiąganie zysków ze zgromadzonego kapitału (czyli przede wszystkim wszelkie umowy ubezpieczenia na życie powiązane z funduszami kapitałowymi),
  • umowy skrytek sejfowych.
  • zbiory danych dotyczących transakcji realizowanych przez uczestników funduszy inwestycyjnych,
  • produkty i usługi umożliwiające przechowywanie danych uwierzytelniających niezbędnych do uzyskania dostępu do walut wirtualnych (czyli np. portfele Bitcoin).

Nie będzie natomiast zawierał danych o samych transakcjach, mimo wszystko, będzie to kolejny instrument i instytucja zbierająca dane na temat położenia naszego majątku. Nie ma sensu pisać o tym kto do niego będzie miał dostęp, bo dostęp będzie miał każdy, od policji, przez skarbówkę, na komornikach, sądach karnych i służbach specjalnych kończąc.

Jeżeli nie chcesz podlegać takiej inwigilacji ze strony państwa polskiego, to jednak ciągle jest kilka możliwości ukrycia się przed inwigilacją państwa, jak na przykład:

  • depozyt notarialny,
  • założenie konta bankowego poza Polską (przy czym w przypadku gdy jesteś przedsiębiorcą masz obowiązek raportować takie konto fiskusowi – ja proponuję Łotwę),
  • skorzystanie z kont płatniczych typu overseas w licencjonowanych instytucjach poza Polską,
  • skorzystanie z produktów i usług przechowywania danych dostępu do walut wirtualnych poza Polską,
  • rozliczanie się alternatywnymi środkami płatniczymi (na przykład wekslami).
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Jakie dane zbiera o Tobie Krajowy Rejestr Sądowy?

Największy mit dotyczący prywatności to ten, że poniżej 10% udziałów „nie widać mnie w KRS”. Uwierz, widać. Widać o wiele więcej.

Rzeczywiście, jeżeli posiadasz mniej niż 10% udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, to nie zostaniesz ujawniony w rejestrze. W micie jest więc troszkę prawdy. Krajowy Rejestr Sądowy nie jest jednak tylko zbiorem aktualnych danych, które możesz odszukać korzystając z oficjalnej strony rejestru, ale także danych archiwalnych, udostępnianych na wniosek w formie odpisów zupełnych, ale co najważniejsze, oprócz tego, co składa się na dane rejestrowe ujawniane w formie odpisów, KRS jest także zbiorem różnorodnych dokumentów zwartych w aktach rejestrowych.

Nic Ci więc nie da „schowanie się” za kilkoma procentami udziałów, w aktach rejestrowych znajduje się bowiem umowa spółki, a w niej Twoje dane, PESEL, adres zamieszkania, wysokość wkładu. Jeżeli jesteś członkiem zarządu spółki to w aktach rejestrowych znajduje się Twój adres. Jeżeli sprzedajesz spółkę to w aktach znajdzie się umowa sprzedaży udziałów w spółce, jej warunki, cena sprzedaży, dane pełnomocników. Obok tego znajdziesz w nim jeszcze  dane finansowe spółek. Każdy może iść do sądu i zamówić do wglądu akta rejestrowe, przeglądać je i robić ich fotokopie.

Na tym nie koniec, choć już to ogranicza Twoją prywatność i daje osobom postronnym wiedzę o Twoim majątku.

Nie wiadomo czy stanie się to za kilka miesięcy, za rok, a może dopiero za jakiś dłuższy czas, ale musisz spodziewać się, że oprócz tych danych, które KRS już ujawnia, zawierać będzie także dane o osobach sprawujących kontrolę nad spółkami (przez co należy rozumieć przede wszystkim te osoby fizyczne posiadające więcej niż 25% udziałów w spółce wprost lub za pośrednictwem innych podmiotów, bądź powołujące większość członków zarządu) na wzór tego co aktualnie znajduje się już w brytyjskim Companies House.

Wynika to z konieczności implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/949 do porządku prawnego polskiego (dla zainteresowanych – zerknijcie na art. 30). Przebieg procesu legislacyjnego dotyczącego wdrożenia powyższego prawa w polskim porządku prawnym możesz śledzić tutaj. Termin na wdrożenie mija w czerwcu 2017 r.

Dodam tylko, że dyrektywa jest bardzo szczelna. Obowiązek podawania beneficjentów rzeczywistych dotyczy także stosowania takich instytucji jak powiernictwo, trust, fundacja, czy porozumienia prawne podobne do trustów. Wiele oczywiście zależy od prawdomówności powierników, czy zarządców fundacji, bo pewnych danych nie sposób będzie sprawdzić.

Czy jest na to sposób?

Nie wiadomo jeszcze jak będzie wyglądała praktyka organów takich jak sądy rejestrowe oraz w jaki konkretnie sposób zostanie wdrożona wyżej wzmiankowana dyrektywa, jednak jedynym sposobem, jaki przychodzi mi aktualnie do głowy jest doprowadzenie do sytuacji, w której spółka nie posiada beneficjenta rzeczywistego w osobach udziałowców, dawców kapitału..

O tym, jak dalece ingeruje to w prywatność i prawo do tego aby chronić informacje o swoim majątku wobec szerszej publiki nie będę się już rozpisywał, bo szkoda sobie strzępić języka. O prawnych granicach takich działań pisałem tutaj.