Miesiąc: kwiecień 2023

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Pożyczka wspólnika lub członka zarządu dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Pożyczka jako sposób finansowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ma zdecydowanie swoje plusy, czy jednak na pewno wiesz, jak prawidłowo pożyczyć pieniądze własnej spółce?

Czy pożyczka wspólnika dla spółki z o.o. jest zgodna z prawem?

Pożyczka wspólnika dla jego własnej spółki oczywiście jest jednym z podstawowych modeli finansowania działalności spółki z o.o., szczególnie posiadającej niewielki kapitał zakładowy. Potrzeba finansowania działalności spółki pojawia się w bardzo wielu spółkach już na samym starcie. Jednak wspólnicy rzadko zastanawiają się, czy zawierana przez nich pożyczka spełnia warunki związane z koniecznością zachowania rynkowej wartości transakcji między nimi, a ich spółką.

Pożyczka wspólnika dla spółki z o.o. a ceny transferowe

Prawo podatkowe traktuje pożyczkę wspólnika do jego spółki z o.o. jako tak zwaną transakcję między podmiotami ze sobą powiązanymi. Zawierając więc tego typu pożyczkę należy liczyć się z koniecznością ustalenia rynkowego rezultatu transakcji między spółką z o.o. a wspólnikiem, jako podmiotami powiązanymi, czyli tzw. ceny transferowej. Cena transferowa to inaczej rezultat finansowy transakcji ustalony między podmiotami powiązanymi. Zarówno regulacje dotyczące podatku CIT, jak i PIT wymagają, aby cena transferowa ustalona była na zasadzie takiej, jak między podmiotami ze sobą niepowiązanymi, czyli na warunkach rynkowych. Jeżeli pożyczka zostanie zawarta na warunkach nierynkowych organy podatkowe mogą skorygować wysokość dochodu/straty spółki z o.o. poprzez ujęcie w jej kosztach wartości mniejszych niż zastrzeżone w umowie pożyczki  Stąd tak ważne jest należyte oprocentowanie pożyczki.

Jak zawrzeć umowę pożyczki wspólnika do spółki z o.o. na warunkach rynkowych?

Istnieją dwie opcje postępowania: możesz zdecydować się na poszukiwanie porównywalnych ofert pożyczki na rynku finansowym oraz udokumentowanie tych poszukiwań albo skorzystanie z zasady safe harbour. Pierwsza możliwość zakłada, że zbierzesz z rynku oferty finansowania bankowego lub pozabankowego, uwzględniając przede wszystkim takie kwestie jak długość trwania umowy, stopę odsetkową i jej charakter oraz ewentualne prowizje i opłaty dodatkowe.  Spółka z o.o. decydująca się na tego typu metodę powinna porównać oferty banków oraz parabanków (tych ostatnich w sytuacji, gdy z jakichś powodów banki odmawiają udzielenia pożyczki) i zawrzeć ze swoim wspólnikiem transakcję na warunkach analogicznych. Można powiedzieć, że uśrednionych. Takich, które możliwe byłyby do osiągnięcia na rynku pożyczek bankowych albo pozabankowych. Metoda ta nie wyłącza możliwości badania przez urząd skarbowy rynkowości danej transakcji. Jeśli z jakichś powodów organ uzna ową transakcję za nierynkową, powstaje problem sprowadzający się do tego, że fiskus może skorygować koszty podatkowe spółki.

Wzór umowy pożyczki oparty o safe harbour

Druga opcja to zastosować wzór umowy pożyczki wspólnika do spółki z o.o. oparty o regulację tzw. safe harbour (ang. bezpieczna przystań).

Przepisy wskazują, że organy podatkowe muszą odstąpić od badania rynkowych warunków transakcji pod następującymi warunkami:

  • oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy jest ustalane w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę. Określone są one w obwieszczeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych aktualnym na dzień zawarcia tej umowy;
  • nie przewidziano wypłaty innych niż odsetki opłat związanych z udzieleniem lub obsługą pożyczki, w tym prowizji lub premii;
  • pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat
  • w trakcie roku obrotowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;
  • pożyczkodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (czyli np. spółką z raju podatkowego).

Skutkiem zastosowania tego uproszczenia jest:

  • brak obowiązku przygotowania przez podatnika analizy porównawczej / opisu zgodności dla transakcji kontrolowanej objętej safe harbour,
  • odstąpienie organu podatkowego od określenia dochodu / straty podatnika w zakresie wysokości oprocentowania takiej transakcji.

Pożyczka udziałowca dla spółki z o.o. oparta o powyższe warunki jest więc rozwiązaniem najbezpieczniejszym.  W każdym roku Minister Finansów w drodze obwieszczenia wskazuje jakie bazowe stopy procentowe i marże powinniśmy stosować, aby móc skorzystać z opcji safe harbour. Odpowiednich obwieszczeń w tym zakresie należy szukać na stronach rządowych.

 

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Powtarzające się świadczenia niepieniężne a ZUS

Wdrażany w wielu spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych skierował na instytucję z art. 176 ksh zainteresowanie ZUS. Czy należy płacić składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne? ZUS wydał szereg sprzecznych interpretacji. W tym wpisie omówimy aktualne interpretacje ZUS dotyczące podlegania składkom z tytułu obowiązku powtarzających się świadczeń niepieniężnych opartych o art. 176 ksh oraz wyjaśnimy aktualne ryzyka z tym związane.

Potrzebujesz wdrożyć obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych w spółce z o.o. aby uniknąć płacenia ZUS?

Sprawdź produkt w sklepie: wzór powtarzających się świadczeń niepieniężnych

Ten produkt da Ci kilkadziesiąt różnych czynności wspólnika realizowanych w ramach art. 176 KSH.

Obowiązek powtarzających się świadczeń niepieniężnych a ZUS

Zgodnie z katalogiem zawartym w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (a przez odesłania z art. 11 i 12 tej ustawy również chorobowemu i wypadkowemu) podlegają osoby fizyczne wymienione tamże. We wskazanej normie prawnej nie wymieniono stosunku prawnego opartego o przepis art. 176 Kodeksu spółek handlowych, a co za tym idzie brak jest podstaw do obciążenia wynagrodzenia wypłacanego wspólnikowi spółki z o.o. na podstawie artykułu art. 176 kodeksu spółek handlowych, tj. z tytułu wykonywania obowiązku powtarzających się świadczeń niepieniężnych składkami na ubezpieczenia społeczne Katalog podmiotów podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym z ww. art. 6 ust. 1 ustawy stanowi zamknięte wyliczenie stosunków prawnych, przy których pojawia się obowiązek ubezpieczeniowy i jako katalog zamknięty, nie dopuszcza wykładni rozszerzającej. Świadczenia niepieniężne wspólnika zawarte w umowie spółki z o.o. nie będą więc stanowić podstawy do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń.

Powtarzające się świadczenia niepieniężne a interpretacje ZUS

Powtarzające się świadczenia niepieniężne są dopuszczalnym prawem sposobem realizacji celu spółki handlowej, który pozwala z tego tytułu uniknąć składek ZUS oraz składki zdrowotnej.  Niektórzy wspólnicy, którzy planowali zmianę umowy spółki zadali jednak Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych pytania dotyczące wynagrodzenie wspólnika z tytułu powtarzalnych świadczeń niepieniężnych w kontekście obowiązku podlegania składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Interpretacje ZUS w sprawie wykonywania świadczeń niepieniężnych zmieniały się jednak w czasie. Przykładowo w piśmie  dnia 28 maja 2020 r. (DI/100000/43/285/2020) ZUS stwierdził, że katalog tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń nie zawiera w swej treści osób fizycznych wykonujących za wynagrodzeniem powtarzające się świadczenia niepieniężne w rozumieniu art. 176 Kodeksu spółek handlowych wyłącznie na podstawie umowy spółki. W konsekwencji samo wykonywanie przez te osoby świadczeń niepieniężnych za wynagrodzeniem nie powoduje powstania tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, tym samym wypłacane w oparciu o art. 176 Kodeksu spółek handlowych wynagrodzenie nic rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.” Najnowsze korzystne dla przedsiębiorców interpretacje ZUS wydał 2 marca 2022 r. (WPI/200000/43/177/2022), 13 kwietnia 2022 roku (WPI/200000/43/510/2022).

Z końcem 2022 roku doszło jednak do zmiany dotychczasowych interpretacji w sprawie realizowania przez wspólników na rzecz spółki świadczeń niepieniężnych. Trzeba mieć jednak na względzie, że interpretacje te w powszechnej ocenie prawników są trudne do zaakceptowania pod kątem logiki wywodu prawniczego, nie są one w żaden sposób umocowane w doktrynie prawa spółek i mają wyłącznie profiskalny cel. ZUS wydał je dn. 5 października 2022 r. (DI/100000/43/867/2022) oraz 14 lutego 2023 r. (DI/100000/43/1/2023).

Świadczenia niepieniężne wspólnika w umowie spółki a umowa zlecenia

Zawarcie w umowie spółki świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki różni się diametralnie od świadczenia usług na podstawie Kodeksu cywilnego. Regulowane jest ono przepisami kodeksu spółek handlowych, a świadczenia niepieniężne wspólnika spółki stanowią obowiązek korporacyjny, oparty o umowę spółki, a nie o zlecenie. Brak jest tutaj zlecającego i zleceniobiorcy, a mamy do czynienia z równymi sobie wspólnikami spółki, którzy umawiają się na realizację wspólnego celu gospodarczego.

Mając to jednak na względzie w umowie spółki należy precyzyjnie opisać obowiązek wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych, określając rodzaj świadczeń niepieniężnych oraz ich zakres. Zakres świadczeń niepieniężnych wspólnika może być określony poprzez ich ilość w czasie, np. 1 raz w miesiącu, ale także godzinowo (np. 20 godzin w tygodniu) lub w wymiarze konkretnych świadczeń niepieniężnych (np. 100 stron tłumaczeń).

Wynagrodzenie wspólnika a obowiązek płacenia składki zdrowotnej

Reasumując wykonywanie świadczenia świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki nie będzie podlegać składce zdrowotnej, ani składkom na ubezpieczenia społeczne, jeżeli instytucja z art. 176 ksh zostanie wdrożona w spółce prawidłowo.